DB_1.2 - Κρηπίς

Τα δίκτυα επικοινωνίας των ρωμαϊκών χρόνων στον ελλαδικό χώρο και η αυτοκρατορική πολιτική

Χαρίκλεια Παπαγεωργιάδου, Ελένη Παπαευθυμίου

A/A	Επαρχία	Αποικία	Έτος Ιδρύσεως 0	Έτος Ιδρύσεως	Έτος επανιδρύσεως	Ιδρυτής 0	Ιδρυτής 1	Ιδρυτής 2	Ιδρυτής 3	Ονομασία Αποικίας στα λατινικά	Δεύτερη ονομασία πόλεως ή αποικίας	Τρίτη ονομασία πόλεως ή αποικίας	Είδος	Άξονες επικοινωνίας	Τοποθεσία	Σημερινή ονομασία	Βιβλιογραφία	Φωτογραφία πηγή	Φωτογραφίες περιγραφή ελληνικά	Γενικό κείμενο περί αποικιών και του χάρτη σε word	Επι μέρους κείμενα για κάθε πόλη ή αποικία
1	Αχαΐα	Κόρινθος		44 π.Χ.			Ιούλιος Καίσαρ			Colonia Laus Iulia Corinthiensis			Εμπορικό Κέντρο, Λιμάνι, Διοικητικό κέντρο,Θρησκευτικό κέντρο	Βόρεια οδική οδός Πελοποννήσου Πάτρα-Κόρινθος	παράκτιο	Κόρινθος		Corinth 1 = CNG, The Coin Shop 162081 / Corinth 2 = CNG e-auction 147, 82 / Corinth 3 = Münzen & Medaillen Deutschland GmbH 40, 4/6/2014, 203 / Corinth 4 = CNG e-auction 181, Lot: 82	CNG, The Coin Shop 162081. ΚΟΡΙΝΘΙΑ. Κόρινθος. Γάιος Καλλιγούλας (37-41 μ.Χ.) P. Vipsanius Agrippa, duovir. Ε.: C CAE[SAR] AVGVS, κεφαλή Καλιγούλα προς δεξιά. Ο.: P - VIPSANIO A-GRIPPA II VIR, Πήγασος προς δεξιά, κάτω από τον Πήγασο, COR. ΧΑ 5.57 γραμμ., 12:00, 22 χιλ. RPC I 1172; Amandry XVII21 b/Ij; SNG Cop. 255./ CNG e-auction 147, Lot 82. ΚΟΡΙΝΘΙΑ. Κόρινθος. Αγριππίνα η Νεωτέρα Αυγούστα (50-59 μ.Χ.). M. Acilius Candidus, duovir. Έκδοση 54/5. Ε.: AGRIPPIN AVGVSTA, Ενδεδυμένη προτομή Αγριππίνας προς δεξιά. Ο.: [M A CANDID]O CO II VIR / COR , το Πνεύμα της Αποικίας ιστάμενο προς αριστερά, κρατά φιάλη και κέρας Αμαλθείας. Στο πεδίον, GEN - COL. ΧΑ 7.19 γραμμ., 20 χιλ. Amandry XX1, Dg/RIa1; RPC I 1190; BCD Corinth 443./ Münzen & Medaillen Deutschland GmbH 40, 4/6/2014, 203. ΚΟΡΙΝΘΙΑ. Κόρινθος. Στατήρ, 330-300 π.Χ. Ε.: Πήγασος πετά προς αριστερά, από κάτω, γράμμα κόππα. Ο.: Κεφαλή Αθηνάς προς αριστερά με κορινθιακό κράνος, κάτω από το πηγούνι Γ και πίσω περιστερά πετά προς αριστερά μέσα ε στεφάνι. ΑΡ 8,57 γραμμ. Ravel 256, 1029. Calciati, Πίν. I, 259, 419./ CNG e-auction 181, 82 ΚΟΡΙΝΘΙΑ. Κόρινθος. Έκδοση χωρίς αυτοκρατορική προτομή. Περί 40 π.Χ. Cn. Publilius and M. Antonius Orestes, duovirs. Ε.: Αγγείο Praefericulum. Ο.: CO/RIN, επιγραφή σε δύο γραμμές μέσα σε στεφάνι. ΧΑ 2.06 γραμμ., 6:00, 12 χιλ. RPC 1123.2 (αυτό το νόμισμα).	Οι ρωμαϊκές αποικίες είναι εγκαταστάσεις Ρωμαίων πολιτών ή βετεράνων (απόστρατων) σε ήδη υπάρχουσες πόλεις της ρωμαϊκής κυριαρχίας ή σε κατεστραμμένες πόλεις. Η ιδέα της ίδρυσης αποικιών για την εγκαθίδρυση Ρωμαίων πολιτών ανήκει στον C. Gracchus, ο οποίος ως tribun το 123 π.Χ. στον αγροτικό νόμο, τον οποίο είχε εμπνευστεί από τον lex Sempronia του Ti. Gracchus, πρότεινε και την ίδρυση αποικιών στις πρόσφατα κατεστραμμένες πόλεις της Καρθαγήνης και της Κορίνθου. Η Καρθαγήνη ιδρύθηκε όντως το 122/1 ενώ η Κόρινθος αργότερα, το 44 π.Χ. από τον Ιούλιο Καίσαρα./ Η ίδρυσή των αποικιών εξυπηρετούσε δύο σκοπούς: οικονομικούς και πολιτικούς. Οικονομικούς διότι με τον τρόπο αυτό λύθηκε το πρόβλημα των άκληρων Ρωμαίων πολιτών, όπως των απελεύθερων αλλά κυρίως των απόστρατων, ο αριθμός των οποίων, στο τέλος του 1ου αι. π.Χ., και κυρίως στην αρχή της αυτοκρατορίας, ήταν αρκετά μεγάλος και το κράτος αδυνατούσε να συνεχίσει την πληρωμή τους. Με την διανομή γαιών στους απόστρατους τους μετατρέπει σε πολίτες με ένα επάγγελμα, οι οποίοι παράγουν προϊόντα και συγχρόνως πληρώνουν φόρους.	Η Κόρινθος καταστράφηκε ολοσχερώς από τον Ρωμαίο Mummius το 146 π.Χ., όπως και η Καρθαγήνη, προς παραδειγματισμό διότι και οι δύο πόλεις αντιστάθηκαν σθεναρά στη ρωμαϊκή εξουσία. Η πόλις, όπως όλη η επαρχία της Αχαΐας, ετέθη υπό την ηγεμονία του διοικητού της επαρχίας της Μακεδονίας. Στην Κόρινθο δεν εγκαταστάθηκε ρωμαϊκή φρουρά. Η παραθαλάσσια θέση της την ανέδειξε κατά την εκστρατεία ενάντια στην πειρατεία, την οποία κατέλυσε ο Πομπίηος το 67 π.Χ. με τη συνθήκη της Gabina. Όταν το 68 π.Χ. ο Creticus, χάριν των εκστρατειών ενάντια στους Κρήτες πειρατές, ίδρυσε την επαρχία της Κρήτης με διοικητή το Μέτελο, οι πόλεις της Αχαΐας συνδέθηκαν για ένα μικρό χρονικό διάστημα με την Κρήτη./ Το 44 π.Χ. ο Ιούλιος Καίσαρ ίδρυσε τη ρωμαϊκή αποικία Colonia Laus Iulia Corinthiensis, το ίδιο έτος με το Βουθρωτό και τη Δύμη στην επαρχία της Αχαΐας. Η ίδρυση της αποικίας είχε διπλό σκοπό: τη δημιουργία μιας εμπορικής μητρόπολης, χάριν στη γεωγραφική της θέση, και την επίλυση κοινωνικών προβλημάτων της Ρώμης. Οι άποικοι ήταν Ρωμαίοι πολίτες διότι στην Ιταλία δεν υπήρχαν ελεύθερες γαίες για απονομή. Οι γαίες της Κορίνθου είχαν δημευθεί το 146 π.Χ. και ήταν ager publicus οπότε είχαν τη δυνατότητα να τις παραχωρήσουν κυρίως στους απελεύθερους[1] της Ρώμης, τους οποίους εγκατέστησαν στην Κόρινθο (Strabo VIII, 6, 23). Μετά τη δολοφονία του Καίσαρος ο Οκταβιανός με τον Αντώνιο αντιμετώπισαν τον Βρούτο και τον Κάσιο στους Φιλίππους το 42 π.Χ. και η Αχαΐα επήλθε στη δικαιοδοσία του Αντωνίου. Το 39 π.Χ. ο Οκταβιανός, μετά τη σύναψη της συνθήκης της Misene με τον Πομπήιο, απαίτησε την Αχαΐα για τον εαυτό του, την οποία όμως δεν του εκχώρησε ο Αντώνιος. Ο τελευταίος έβαλε φρουρά στην Κόρινθο και η πόλις, μέχρι λίγο πριν τη ναυμαχία του Ακτίου, ήταν στη δικαιοδοσία του Αντώνιου./ Το 27 π.Χ. ο Οκταβιανός-Αύγουστος ανακηρύχθηκε αυτοκράτωρ και αναδιοργάνωσε τις επαρχίες. Η Κόρινθος ορίστηκε έδρα του διοικητή της επαρχίας της Αχαΐας, η οποία εξαρτάτο από την ρωμαϊκή Βουλή (Senat). Μεταξύ 15-44 μ.Χ. η Αχαΐα και η Μακεδονία υπάγονταν στον legatus Augusti pro praetore της Μοισίας. Η Κόρινθος για ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα, από το Νέρωνα το 66 μ.Χ μέχρι τον Βεσπασιανό, ανακηρύχθηκε ελεύθερη πόλις, όπως και όλη η επαρχία της Αχαΐας και δεν πλήρωνε φόρους και διέκοψε την κοπή νομίσματος. Σύντομα όμως, προφανώς με την άδεια του αυτοκράτορος, η Πάτρα και η Κόρινθος ξανάρχισαν να εκδίδουν νόμισμα, μάλλον μετά τον καταστροφικό σεισμό του 77 μ.Χ./ Η πόλις βρίσκεται σε μοναδική γεωγραφική θέση. Ενώνει την Πελοπόννησο με την Στερεά Ελλάδα. Από τους δύο λιμένες της, το Λέχαιον στον Κορινθιακό κόλπο και τις Κενχρεές στο Σαρωνικό, διερχόταν σημαντικό μέρος του εμπορικού στόλου της Μεσογείου. Σύντομα η αποικία προσήλκυσε Έλληνες και ξένους, κυρίως εμπόρους και τραπεζίτες, οι οποίοι προσέφεραν στην οικονομική ανάπτυξη της πόλης.
2	Αχαΐα	Πάτρα		14 π.Χ.			Αύγουστος	0		Colonia Augusta Aroe Patrensis	0		Εμπορικό Κέντρο, Λιμάνι, Διοικητικό κέντρο,Θρησκευτικό κέντρο,Πρωτεύουσα	Βόρεια οδική οδός Πελοπονήσου Πάτρα-Κόρινθος	παράκτιο	Πάτρα		Patras = CNG, e-auction 328, 11/06/2014, 276 / Patras 1 = CNG 64, 24/09/2003, 586 / Patras 2 = CNG 73, 13/09/2006, 609 / Patras 3 = LHS 96, 8-9/05/2006, 564	LHS 96, 8/05/2006, 578.1. ΑΧΑΪΑ, Πάτρα. Καρακάλλας (198-217 μ.Χ.), έκδοση 214-215 μ.Χ. Ε.: Δαφνοστεφής προτομή Καρακάλλα προς δεξιά με θώρακα και ένδυμα. Στικτός κύκλος. O.: COL A A PATR. Οι δίδυμοι Ρώμος και Ρωμύλος θηλάζουν από τη λύκαινα. ΧΑ 2 Ασσάρια. 11.52 γραμμ. 10:00, 25 χιλ. BCD Peloponnesos 578.1./ CNG 64, 24/09/2003, 586. ΑΧΑΪΑ. Πάτρα. Θεοποιημένος Αύγουστος, απέθανε 14 μ.Χ. Κοπή επί Τιβερίου (14-37 μ.Χ.). Ε.: Ακτινοστεφής κεφαλή Αυγούστου προς αριστερά. Ο.: Σκηνή ιδρύσεως της αποικίας: ανήρ ιστάμενος αριστερά κρατά στο αριστερό χέρι μέτρο και vexillum, μπροστά δύο βόδια προς αριστερά, οριοθετούν τα σύνορα της αποικίας. ΧΑ11.41 γραμμ. 28 χιλ. RPC I 1253. SNG Cop. 168./ CNG 73, 13/09/2006, 609. ΑΧΑΪΑ. Πάτρα. Νέρων (54-68 μ.Χ.), έκδοση 66/67. Ε.: Ακτινοστεφής κεφαλή Νέρωνος προς αριστερά. Ο.: ADVENTVS AVGVSTI, πεντήρις με κωπηλάτες προς αριστερά, επάνω, C P. ΧΑ Ασσάριον. 9.16 γαμμ, 5:00, 24 χιλ. BCD Peloponnesos 548.2 (αυτό το νόμισμα); RPC I 1273./ LHS 96, 8/05/2006, 564. ΑΧΑΪΑ. Πάτρα. Κόμμοδος (177-192 μ.Χ.). Ε.: Δαφνοστεφής προτομή Κομμόδου προς δεξιά. Ο.: COL A A P[ATR], ο Αινείας προχωρά προς δεξιά διαφεύγοντας από την Τροία, κεφαλή προς αριστερά, κρατά στο δεξί χέρι τον υιό του Ασκάνιο και φέρει στον αριστερό ώμο τον πατέρα του Αγχίση. ΧΑ 2 Ασσάρια. 8.73 γραμμ., 4:00, 28 χιλ. BCD Peloponnesus 564 (αυτό το νόμισμα).	Πολιτικούς διότι με την εγκατάσταση σε διάφορα διάσπαρτα σημεία της ρωμαϊκής κυριαρχίας Ρωμαίων πολιτών, οι οποίοι μεταφέρουν τη γλώσσα, τη διοικητική δομή της νέας εξουσίας καθώς και τα ήθη και τα έθιμα της διενεργείται ο εκρωμαϊσμός των νέων κατακτήσεων με ειρηνικό τρόπο, αφού όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς οι άποικοι έζησαν με ειρηνικό τρόπο στις νέες τους πατρίδες. Για παράδειγμα στην Κόρινθο τα αξιώματα εξασκούνται από Ρωμαίους και από Έλληνες αδιακρίτως.	Η Πάτρα, σημαντικός λιμένας της Πελοποννήσου, συνέδεε την Ιταλία με την Ελλάδα. Ο Αντώνιος χρησιμοποίησε το λιμένα το χειμώνα πριν τη ναυμαχία στο Άκτιον (Dio 50.9.3). Εκεί αποβιβάστηκε ο Νέρων το 66 μ.Χ. και η επίσκεψη του αυτοκράτορος απεικονίστηκε στα νομίσματα της αποικίας με τον τύπο του Adventus./ Η αποικία ιδρύθηκε το 14 μ.Χ. από τον Αύγουστο και κατοικήθηκε από απόστρατους της 10ης και 12ης λεγεώνας. Ο Αύγουστος προφανώς ίδρυσε την αποικία σε αυτή τη γεωγραφική θέση ως αντιστάθμισμα σε αυτή της Κορίνθου και για να υποδεχθεί τη νέα έδρα της Αχαικής Συμπολιτείας την οποία αναδιοργάνωσε. Η ονομασία της αποικίας μέχρι πρόσφατα ως Colonia Augusta Aroe Patrensis ανατράπηκε μετά τη σωστή ανάγνωση της ονομασίας της σε ένα νόμισμα χωρίς αυτοκρατορική προτομή σε Colonia Augusta Achaica Patrensis (Αγαλοπούλου, Hesperia ???, 445-447, pl. 82, προτομή Αρτέμιδος Λαφρίας / τρίπους)./ Η πόλις συνδεόταν με οδικούς με τις υπόλοιπες πόλεις της Πελοποννήσου. Ο βόρειος οδικός άξονας συνέδεε την Πάτρα με τον άλλο σημαντικό λιμένα και αποικία, την Κόρινθο, διασχίζοντας την πόλη του Αιγίου. Η αποικία της Δύμης ήταν πολύ κοντά και φαίνεται ότι με την ίδρυση της Πάτρας συρρικνώθηκε και ενώθηκε με την ισχυρή Πάτρα
3	Αχαΐα	Δύμη	67 π.Χ.	44 π.Χ.		Πομπήιος	Ιούλιος Καίσαρ	Μάρκος Αντώνιος	Αύγουστος	Colonia Iulia Dumaeorum	Colonia Iulia Antonia Dumaeorum	Colonia Iulia Augusta Dumaeorum	Εμπορικό Κέντρο, Διοικητικό κέντρο	Βόρεια οδική οδός Πελοποννήσου Πάτρα-Κόρινθος	παράκτιο	Δύμη	M. Amandry, "Le monnayage de Dyme (Colonia Dumaeorum) en Achaιe. Corpus", RN 1981, 45-73, pl. XIII-XVI και RN 1983, 53-56.	Dyme 1 = CNG 81, 20/5/2009, 2774 / Dyme2 = CNG, e-auction 329, 25/6/2014, 255	CNG 81, 20/5/2009, 2774. ΑΧΑΪΑ, Δύμη. Θεοποιημένος Ιούλιος Καίσαρ. Περί το 40 π.Χ. C. Arrius A.f. and C. Julius Tanginus, duoviri quinquinales. Ε.: Κεφαλή του θεοποιημένου Ιουλίου Καίσαρος προς δ. Στο πεδίον αριστερά, επισήμανση με εξάκτινο αστέρα μέσα σε έγκοιλο κύκλο. Ο.: Υνίον προς αριστερά. ΧΑ Ασσάριον 7.53 γραμμ. RPC 1283; Amandry, Dymé, περίοδος A, ομάδα I, 1 (D1/R1)./ CNG, e-auction 329, 25/6/2014, 255. ΑΧΑΪΑ, Δύμη. Τιβέριος (14-37 μ.Χ.). Ε.: AVGV. Ακτινοστεφής κεφαλή θεοποιημένου Αυγούστου προς δεξιά. O.: TIBE, κεφαλή Τιβερίου προς δεξιά. ΧΑ Ασσάριον. 7,60 γραμμ. 6:00, 21 χιλ. RPC I 1289.	…..	Η Δύμη, κατά την ελληνιστική περίοδο, ήταν μέλος της Αχαϊκής Συμπολιτείας, η οποία διαλύθηκε το 146 π.Χ. μετά την κατάληψη της Κορίνθου από τους Ρωμαίους. Η πόλις είναι γνωστή από τις πηγές για κάποια επανάσταση η οποία έλαβε χώρα στη Δύμη διότι ο proconsul της Μακεδονίας, διοικητής και της Αχαΐας την περίοδο αυτή, Q. Fabius Maximus Eburnus, έστειλε επιστολή στη Δύμη το 115/4 αναφερόμενος στο άγνωστο κατά τα άλλα αυτό επεισόδιο. Την περίοδο του 2ου και 1ου αι. π.Χ. σημειώνεται ελάττωση του πληθυσμού στον Ελλαδικό χώρο, η οποία παρατηρείται και στη Δύμη. Είναι γνωστό από τις φιλολογικές πηγές ότι το 67 π.Χ. ο Πομπήιος ίδρυσε μία αποικία στη Δύμη, στη βόρεια ακτή της Πελοποννήσου, στον κόλπο της Πάτρας, όπου εγκατέστησε μετανοημένους πειρατές (Strabo XIV, c665, Πλούταρχος, Πομπήιος, 28.7) χάρη στη Lex Gabinia, νόμο που έθετε τέλος, για ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα, στην πειρατεία στη Μεσόγειο. Η πειρατεία επανήλθε στην περίοδο του ρωμαϊκού εμφυλίου πολέμου και ο πληθυσμός της πόλεως ελαττώθηκε για άλλη μία φορά. Επειδή η πόλις είχε ως εκ τούτου ελεύθερες γαίες και μπορούσε να υποδεχθεί αποίκους, ο Ιούλιος Καίσαρ, μετά τη μάχη των Φαρσάλων, που ο ελλαδικός χώρος βρίσκεται πλέον υπό ρωμαϊκή κυριαρχία, επανιδρύει, το 44 π. Χ., την αποικία της Δύμης και την ονομάζει Colonia Iulia Dumaeorum. Το ίδιο έτος ο Καίσαρ ιδρύει στην επαρχία της Αχαΐας και τις αποικίες της Κορίνθου και του Βουθρωτού. Δεν γνωρίζουμε τη σύσταση του πληθυσμού της νέας αποικίας αλλά πιθανότατα, όπως και στην Κόρινθο, εγκαταστάθηκαν απελεύθεροι της Ρώμης. ‘Όπως φαίνεται από τα νομίσματα ο Αντώνιος επανιδρύει την αποικία το 40 π.Χ. και την μετονομάζει σε Colonia Iulia Antonia Dumaeorum, διότι μετά τη συνθήκη του Brindisi, στη συνέχεια της μάχης των Φιλίππων, η περιοχή της Αχαΐας του εμπίπτει. Μετά όμως τη ναυμαχία στο Άκτιον και την ήττα του Αντωνίου, η περιοχή περιέρχεται στον Οκταβιανό, ο οποίος όταν γίνεται Αύγουστος το 27 π.Χ. θέτει την επαρχία υπό τη δικαιοδοσία της Γερουσίας της Ρώμης, ορίζει την Κόρινθο ως πρωτεύουσα της επαρχίας όπου εδρεύει ο proconsul της τάξεως των πραιτοριανών διοικητής και μετονομάζει την επαρχία σε Colonia Iulia Augusta Dumaeorum. Οι γαίες της Δύμης ενσωματώθηκαν προφανώς σε αυτές της νέας αποικίας των Πατρών (Παυσανίας VII. 17.5), που ίδρυσε ο Αύγουστος το 14 μ.Χ. Η Δύμη σταμάτησε και τη νομισματοκοπία της την εποχή του Τιβερίου. (Για τη νομισματοκοπία της Δύμης βλ. Amandry RN 1981, 1983).
4	Αχαΐα	Βουθρωτό		44 π.Χ.			L. Plotius Plancus, praefectus coloniae deducendae			Colonia Iulia Buthrotum	Colonia Augusta Buthrotum		Εμπορικό Κέντρο		παράκτιο	Βουθρωτό	E. Deniaux, « Un Exemple d’intervention politique: Ciceron et le dossier de Buthrote en 44 av.J.-C. », Bull. de l’Association G. Bude 1975, 2, σ. 283-296. E. Deniaux, « Atticus et l’Epire », στο L’Illyrie méridionale et l’Epire dans l’Antiquité, Clermont-Ferrant 1987, σ. 245-54, Guide Buthroti, Tirana 1987; L.M. Ugolini, Albania Antica. III. L’Acropole di Butrinto, 1942	Buthrotum 1 = CNG 57, 04/04/2001, 791/ Buthrotum 2 = Sternberg XI, 20/11/1981, 236	CNG 57, 04/042001, 791. ΑΧΑΪΑ, Βουθρωτό. Έκδοση χωρίς αυτοκρατορική προτομή, περί 44-28 π.Χ. P. Dastidius και L. Cornelius, duoviri. Ε.: [P] DASTIDIVS L CORNEL[IVS], δαφνοστεφής κεφαλή Διός προς δεξιά. Ο.: Ταύρος ιστάμενος προς δεξιά, επάνω, D D. ΧΑ 6.72 γραμμ., 22 χιλ., 7:00. RPC I 1378; SNG Cop. 41-42./ Sternberg XI, 20/11/1981, 236. ΑΧΑΪΑ, Βουθρωτό. Νέρων (54-68 μ.Χ.). Ε.: NERO CLAVDIVS CAESAR, δαφνοστεφής κεφαλή Νέρωνος προς δεξιά. Ο.: EX CON D C C I B, προτομή Ασκληπιού με ένδυμα προς δεξιά, κρατά σκήπτρο στο οποίο είναι περιελιγμένος όφις. ΧΑ 5.35 γραμμ., 20 χιλ., 6:00. RPC 1411.5 (αυτό το νόμισμα).		Η αποικία Colonia Iulia Buthrotum ιδρύθηκε το 44 π.Χ., λίγο μετά τη δολοφονία του Ιουλίου Καίσαρος, ο οποίος είχε προσχεδιάσει την ίδρυση της αποικίας, από τον L. Plotius Plancus, praefectus coloniae deducendae, και επανιδρύεται από τον Αύγουστο ως Colonia Augusta Buthrotum. Ο Καίσαρ είχε ήδη δημεύσει τις γαίες της πόλεως λόγω της άρνησης των πολιτών να πληρώσουν κάποιο άγνωστο φόρο, για τον οποίο γνωρίζουμε χάριν της αλληλογραφίας του Κικέρωνος με τον φίλο του Αττικό. Ο τελευταίος, ως τραπεζίτης της πόλεως έχασε μεγάλο μέρος της περιουσίας του και ζητούσε από το φίλο του τη διαμεσολάβησή του για να ελαφρύνουν τις ποινές που ο Καίσαρας επέβαλλε στους πολίτες του Βουθρωτού (E. Deniaux, « Un Exemple d’intervention politique: Ciceron et le dossier de Buthrote en 44 av.J.-C. », Bull. de l’Association G. Bude 1975, 2, σ. 283-296, Ο Ίδιος, « Atticus et l’Epire », στο L’Illyrie meridionale et l’Epire dans l’Antiquite, Clermont-Ferrant 1987, σ. 245-54). Δεν είναι σαφές εάν η αποικία ανήκε στην επαρχία της Μακεδονίας ή της Αχαΐας. Κατά την F. Papazoglou, “Quelques aspects de l’histoire de la province de Macedoine”, ANRW II.7.1 (1979), p. 325, et n. 105, όλη η Ήπειρος ήταν μέρος της Αχαΐας.
48	Μακεδονία	Δυρράχιον		30 π.Χ.			Οκταβιανός						Εμπορικό Κέντρο, Λιμάνι	Εγνατία οδός, έναρξη	παράκτιο	Δυρράχιον		Dyrrachium = Pecunem Gitbud & Naumann 27, 04/01/2015, 543.	Pecunem Gitbud & Naumann 27, 04/01/2015, 543. ΙΛΛΥΡΙΑ, Δυρράχιον; Cnaeus Pompeius Magnus. Έκδοση 49 π.Χ. Terentius Varro, proquaestor. Ε.: VARRO PRO Q, ερμαϊκή στήλη με δαφνοστεφή κεφαλή Διός προς δεξιά. Rev: MAGN PRO COS, δελφίνι δεξιά, σκήπτρο και αετός ιστάμενος αριστερά. AΡ Δηνάριο 3.09 γραμμ. 18 χιλ. Crawford 447/1a.
49	Μακεδονία	Δίον		43 π.Χ.	30 π.Χ.		Οκταβιανός				Colonia Iulia Augusta Diensis		Εμπορικό Κέντρο,Θρησκευτικό κέντρο	Σε οδό που συνδέει τη Μακεδονία με την Αχαΐα	μεσόγειο	Δίον		Dium = CNG E-auction 260, 386./ Dium1 = CNG, Triton XI, 446.	CNG E-auction 260, 386. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, Δίον. Νόμισμα χωρίς αυτοκρατορική προτομή. Περί to 43 π.Χ. Ε.: Άρτεμις Βαφύρα περπατά προς δεξιά. Ο.: Άροτρο. ΧΑ 5,48 γραμμ., 15 χιλ. RPC I 1503./ CNG, Triton XI, 446. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, Δίον. Τιβέριος, 14-37 μ.Χ. C. Baebius P.f. και L. Rustecelius Basterna, δύανδροι. Ε.: C • BAEBI VS • P • F D • D, αγγείο. Ο.: L • RVSTICELIVS • BA STERNA, praefericulum ανάμεσα σε δύο στρεγλίδες. Æ “Semis” ή “Triens” 3,87 γραμμ, 12:00, 17χιλ. RPC Supp. 1, 1539.5 = Kremydi 46 (αυτό το νόμισμα); AMNG II, p. 60, 3.
50	Μακεδονία	Κασσάνδρεια		43 π.Χ.	30 π.Χ.		Hortensius	Οκταβιανός			Colonia Iulia Augusta Cassandren		Εμπορικό Κέντρο		παράκτιο	Κασσάνδρεια		Cassandreia = Pecunem Gitbud & Naumann, 16, 675.	Pecunem Gitbud & Naumann, 16, 675. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, Κασσάνδρεια. Δομιτιανός, 81-96 μ.Χ. Ε.: IMP CAES DOMIT AVG GERM, δαφνοστεφής κεφαλή Δομιτιανού προς δεξιά. Ο.: COL IVL AVG CASSANDRENS, κεφαλή Άμμωνος Διός προς αριστερά. ΧΑ 7.41γραμμ., 21χιλ. RPC 317.
51	Μακεδονία	Πέλλα		40 π.Χ.	26 π.Χ.		Μάρκος Αντώνιος	Οκταβιανός		Colonia Iulia Pella	Colonia Iulia Pellensis		Εμπορικό Κέντρο, Διοικητικό κέντρο,Πρωτεύουσα	Εγνατία οδός	μεσόγειο	Πέλλα	Πρωτεύουσα τρίτης μερίδος και πρώην του Μακεδονικού βασιλείου	Pella = CNG e-auction 83, 88.	CNG e-auction 83, 88. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, Πέλλα. Αύγουστος, 27 π.Χ.-14 μ.Χ.. Nonius and Sulpicius, δύανδροι. Obv.: [...] COLONIA PELLENSIS, κάθισμα sella curulis. Rev.: NONIVS SVLPICIVS IIVIR QVINQ, άροτρο. ΧΑ 6.31γραμμ., 19χιλ. RPC I 1550.
52	Μακεδονία	Φίλιπποι		42 π.Χ.	30 π.Χ.		Μάρκος Αντώνιος	Οκταβιανός		Colonia Victrix Philippensis	Colonia Augusta Iulia Philippensis		Εμπορικό Κέντρο	Εγνατία οδός	μεσόγειο	Φίλιπποι		Philippi1 = Gorny & Mosch Giessener Münzhandlung 220, 11/3/2014, 1485.	Gorny & Mosch Giessener Münzhandlung 220, 11/3/2014, 1485. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, Φίλιπποι. Έκδοση χωρίς αυτοκρατορική προτομή κατά τη βασιλεία Κλαυδίου ή Νέρωνος. Ε.: VIC - AVG, Νίκη ιστάμενη προς αριστερά σε βάση, κρατά στέφανο και κλάδο φοίνικος. Ο.: COHOR - PRAE / PHIL, τρεις στρατιωτικές σημαίες. ΧΑ 5,21γραμμ. RPC 1651. SNG Cop. 306.