Δίκτυα γλωσσομάθειας: οι μεταφράσεις 1700-1832

Αλεξάνδρα Σφοίνη

Το έργο σκοπεύει να αναδείξει την ιστορικότητα των μορφών κοινωνικότητας και των συγκροτούμενων δικτύων επικοινωνίας, που έχουν ως αποτέλεσμα πνευματικές ανταλλαγές και πολιτισμικές μεταφορές κατά τις οποίες η γλωσσομάθεια και οι μεταφράσεις διαδραματίζουν σημαίνοντα ρόλο.

Η Βάση Δεδομένων, βάσει της οποίας κατασκευάστηκε ο χάρτης, στηρίζεται στο πρωτογενές υλικό του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Συμπεριλαμβάνει όλες τις μεταφράσεις από όλες τις ξένες γλώσσες χωρίς ειδολογικό περιορισμό, δημοσιευμένες αυτοτελώς στα τυπογραφεία του οθωμανοκρατούμενου και βενετοκρατούμενου χώρου, καθώς και της διασποράς, κατά την περίοδο 1700-1832.

Αυτή η περίοδος του «μακρού 18ου αιώνα», αιώνα του Διαφωτισμού και της Επανάστασης ως την ίδρυση του ελληνικού κράτους, είναι πυκνή από την άποψη των πνευματικών διεργασιών, της συγκρότησης δικτύων και, επομένως, των πολιτισμικών μεταφορών, εχέγγυα των οποίων είναι η ιταλική, η γαλλική και η γερμανική γλωσσομάθεια. Οι μεταφράσεις εμπλουτίζονται θεματολογικά και ακολουθούν αυξητική πορεία, ενώ τα τυπογραφεία όπου εκδίδονται εξαπλώνονται σε πολλές πόλεις της Ευρώπης. Στον χάρτη απεικονίζεται η γεωγραφική κατανομή των μεταφράσεων και οι πόλεις που αποτελούν κατά την περίοδο αυτή μείζονες ή ελάσσονες πολιτισμικές αναφορές για τους Έλληνες.

Υπεύθυνη μελέτης: Αλεξάνδρα Σφοίνη

Συνεργάτιδα: Ελένη Τσουραπά

Χαρτογράφηση: Δημήτρης Τριαντακωνσταντής