Η παρούσα ψηφιακή εφαρμογή παρουσιάζει τα πρώτα ευρήματα μιας υπό εξέλιξη έρευνας σχετικά με το θεσμικό πολιτικό δίκτυο του Κόμματος Φιλελευθέρων, όπως αυτό αποτυπώνεται στη σύσταση Συλλόγων, Συνδέσμων και Λεσχών του κόμματος. Το ζήτημα των πολιτικών δικτύων ελάχιστα έχει απασχολήσει έως τώρα την ιστορική έρευνα στην Ελλάδα. Παρά την κριτική που έχει ασκηθεί τα τελευταία χρόνια στο ερμηνευτικό σχήμα των πελατειακών δικτύων των κομμάτων, έχουν παραγνωριστεί οι προσπάθειες συγκρότησης θεσμικών πολιτικών δικτύων. Το Κόμμα Φιλελευθέρων, το οποίο ιδρύθηκε το 1910 από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, φαίνεται πως κινήθηκε εξαρχής στην κατεύθυνση της σύστασης συλλόγων σε όλη την Ελλάδα – αλλά και το εξωτερικό. Η σύσταση των συλλόγων είχε ως στόχο, όπως προκύπτει από τη μελέτη των καταστατικών που εντοπίστηκαν, τη δημιουργία τοπικών κομματικών πυρήνων των οποίων τα μέλη θα εργάζονταν για την προώθηση των πολιτικών θέσεων του Κόμματος Φιλελευθέρων και, κατ’ επέκταση, την επικράτηση του κόμματος στις εκάστοτε εκλογικές αναμετρήσεις.

Στην παρούσα ψηφιακή εφαρμογή αναδεικνύεται, μέσω των πρώτων ευρημάτων, ένα ευρύ πολιτικό δίκτυο του Κόμματος Φιλελευθέρων –με έμφαση στην πρώτη δεκαετία– μέσω της παρουσίασης 84 σημείων που καλύπτουν το σύνολο της ελληνικής επικράτειας, ενώ περιλαμβάνονται ενδεικτικά και κάποια του εξωτερικού. Τα ευρήματα που παρουσιάζονται προέκυψαν από πρωτογενή έρευνα, η οποία αποκάλυψε ένα σχεδόν άγνωστο έως σήμερα δίκτυο του Κόμματος Φιλελευθέρων, το οποίο περιελάμβανε –πέραν των Λεσχών που είναι γνωστές– Συλλόγους και Συνδέσμους σε όλη την Ελλάδα.

Η συγκρότηση της παρούσας ψηφιακής εφαρμογής κατέστη εφικτή χάρη στην ανταπόκριση των φορέων όπου αναζητήθηκε το σχετικό υλικό: των Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη, των Γενικών Αρχείων του Κράτους (τόσο της Κεντρικής Υπηρεσίας όσο και των Τοπικών Αρχείων Αργολίδας, Άρτας, Κυκλάδων, Λακωνίας, Λέσβου, Μεσσηνίας), καθώς και της Καΐρειου Βιβλιοθήκης Άνδρου.

Τα πεδία των εγγραφών είναι τα ακόλουθα:

ΟΙΚΙΣΜΟΣ:

στο πεδίο αυτό σημειώνεται η έδρα του εκάστοτε Συλλόγου / Συνδέσμου / Λέσχης.

ΕΙΔΟΣ:

στο πεδίο αυτό αναγράφεται η επωνυμία (συνήθως όπως αυτή σημειώνεται στο καταστατικό).

ΕΠΩΝΥΜΙΑ:

στο πεδίο αυτό αναγράφεται η επωνυμία (συνήθως όπως αυτή σημειώνεται στο καταστατικό).

ΙΔΡΥΣΗ:

σημειώνεται η χρονολογία σύστασης βάσει του καταστατικού. Στις περιπτώσεις που η χρονολογία εκτιμάται βάσει άλλου τεκμηρίου, αυτό σημειώνεται στις παρατηρήσεις.

ΔΙΑΛΥΣΗ:

στο πεδίο αυτό αναγράφεται η χρονολογία διάλυσης της συλλογικότητας (εφόσον εντοπίστηκε).

ΙΔΡΥΤΙΚΑ ΜΕΛΗ:

στο πεδίο αυτό σημειώνονται τα ονόματα των ιδρυτικών μελών του Συλλόγου / Συνδέσμου / Λέσχης, όπου αυτά εντοπίστηκαν.

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ:

στο πεδίο αυτό σημειώνονται τα ονόματα των μελών του πρώτου Διοικητικού Συμβουλίου.

ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

στο πεδίο αυτό σημειώνεται η πρωτογενής πηγή ή η βιβλιογραφία.

Υπεύθυνη μελέτης: Κατερίνα Δέδε

Χαρτογράφηση: Παναγιώτης Στρατάκης