Αντικείμενο της ψηφιακής εφαρμογής είναι η διερεύνηση των όρων συγκρότησης και των προσώπων που μετείχαν στο δίκτυο του Αλή πασά. Ο Αλή πασάς στα 35 περίπου χρόνια που διατήρησε την εξουσία στο πασαλίκι Ιωαννίνων (1787-1822) είχε συγκροτήσει ένα εκτεταμένο, πυκνό δίκτυο ανθρώπων, που διέτρεχε όλη την ιεραρχία του συστήματος και συνδεόταν μαζί του με δεσμούς αμοιβαίων συμφερόντων ή εξάρτησης. Με βασικούς άξονες τα Ιωάννινα, την Κωνσταντινούπολη –και πόλεις όπως τα Τρίκαλα, τη Λάρισα, τη Ναύπακτο, το Αργυρόκαστρο– ο Αλή πασάς διατηρούσε προσωπική επαφή με χριστιανούς και μουσουλμάνους προύχοντες από μικρά χωριά της Ηπείρου, της Θεσσαλίας, της Μακεδονίας ή της Στερεάς Ελλάδας, με άλλους χαμηλόβαθμους αξιωματούχους της τοπικής διοίκησης και με επικεφαλής ομάδων ενόπλων που ασκούσαν αστυνομικά καθήκοντα. Καίριο ρόλο διαδραμάτιζε η οικογένεια και οι συγγενικοί δεσμοί γύρω από τους οποίους δομούνταν τα συστήματα αλληλεγγύης και διαχείρισης των οικονομικών προσόδων, συστήματα ευδιάκριτα στην κατανομή των αξιωμάτων και των θέσεων εξουσίας. Με τον τρόπο αυτόν είχε οικοδομηθεί και τεθεί σε λειτουργία ένας μηχανισμός, ο οποίος συγκέντρωνε εισοδήματα από ποικίλες πηγές και κατόπιν τα ανακατένειμε στους συμμετέχοντες σε αυτόν. Μέλη του συγκεκριμένου δικτύου στις παραμονές της Επανάστασης του 1821 μετέχουν, ενδεχομένως, στο πυκνό δίκτυο που είχε δημιουργήσει η Φιλική Εταιρεία.

Στην ψηφιακή εφαρμογή επιχειρείται να αναδειχθεί και να αναπαρασταθεί σε χάρτη το δίκτυο των ανθρώπων που συγκρότησε ο πασάς των Ιωαννίνων κατά τη διάρκεια της διοίκησής του. Πηγή στην πρώτη φάση του έργου αποτέλεσε το Αρχείο Αλή πασά, το οποίο έχει εκδοθεί από το ΙΙΕ/ΕΙΕ και, ειδικότερα, οι επιστολές που είχαν παραλήπτη τον ίδιο τον βεζίρη των Ιωαννίνων. Δεν έχουν περιληφθεί οι επιστολές των γιων του, καθώς και οι επιστολές όπου ο αποστολέας δεν ήταν μεμονωμένο πρόσωπο, αλλά συλλογικά ο πληθυσμός ενός χωριού ή μιας κοινότητας. Οι επιστολές που αποδελτιώθηκαν από το Αρχείο είναι συνολικά 446. Κάθε εγγραφή της ψηφιακής εφαρμογής αντιστοιχεί σε έναν αποστολέα και μία επιστολή, με αποτέλεσμα ο αριθμός των εγγραφών να προσεγγίζει τις 496, γεγονός που οφείλεται στην ύπαρξη πολλαπλών αποστολέων στην ίδια επιστολή. Η μέθοδος αυτή εφαρμόστηκε έτσι ώστε να αποτυπωθούν οι βιογραφικές πληροφορίες για κάθε πρόσωπο χωριστά. Όπου υπάρχουν περισσότεροι από έναν αποστολείς σημειώνεται, στο πεδίο πηγή, η ίδια βιβλιογραφική αναφορά.

Τα πεδία των εγγραφών είναι τα ακόλουθα:

ΠΡΟΣΩΠΟ:

σημειώνεται ο αποστολέας με την επικρατέστερη ορθογραφία του ονόματός του, όπως αυτή προτείνεται από το Ευρετήριο του Αρχείου Αλή πασά.

ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΕΑ:

ο τόπος που συντάσσεται η επιστολή είναι συνήθως ο τόπος δράσης του προσώπου, όπως ακριβώς εντοπίζεται στην πηγή.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ:

στοιχειώδη στοιχεία που γνωρίζουμε για τον αποστολέα, όπως ιδιότητα, τόπος δράσης, ή ο βαθμός σύνδεσής του με τον Αλή πασά. ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ: το έτος σύνταξης της επιστολής.

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ:

το έτος σύνταξης της επιστολής.

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗ ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ:

σημειώνεται το έτος μύησης του αποστολέα στη Φιλική Εταιρεία. Χρησιμοποιήθηκε ο κατάλογος των Φιλικών στην έκδοση του Ι. ΦΙΛΗΜΟΝΑ, Δοκίμιον ιστορικόν περί της Ελληνικής Επαναστάσεως, τ. 1, Αθήνα 1859.

ΠΗΓΗ:

συντομευμένη βιβλιογραφική αναφορά της πηγής.

Υπεύθυνος: Δημήτρης Δημητρόπουλος

Συνεργάτρια: Βάλλια Ράπτη